رژیم های کم کربوهیدرات:بررسی اثرات و مکانیسم

رژیم های کم کربوهیدرات

از سال 1860 و اخیراً در سال 1972، رژیم های کم کربوهیدرات یک استراتژی برای کاهش وزن بوده است. امروزه، علاقه به رویکردهای کم کربوهیدرات همچنان وجود دارد. در حالی که تمام رویکردهای کم کربوهیدرات مصرف کلی کربوهیدرات ها را کاهش می دهند، توافق روشنی در مورد آنچه که رژیم کم کربوهیدرات را تعریف می کند وجود ندارد. سه ماده مغذی درشت مغذی وجود دارد: کربوهیدرات ها (4 کیلو کالری در گرم)، چربی (9 کیلو کالری در گرم) و پروتئین (4 کیلو کالری بر گرم) در غذا. بنابراین، مطالعات کربوهیدرات کم را به عنوان درصدی از مصرف درشت مغذی روزانه یا کل بار کربوهیدرات روزانه تعریف کرده اند.

دسته بندی رژیم ها بر اساس کربوهیدرات

بسیاری از مطالعات رژیم ها بر اساس میزان کربوهیدرات به شرح زیر تعریف می کند:

نوع رژیم	میزان کربوهیدرات در روز	درصد کربوهیدرات از کل انرژی
خیلی کم کربوهیدرات یا کتوژنیک	20–50 گرم	6%–10%
کم کربوهیدرات	<130 گرم	<26%
متوسط کربوهیدرات	130–225 گرم	26%–45%
کربوهیدرات بالا	>225 گرم	>45%

رژیم کتوژنیک

رژیم کتوژنیک (کتو)، یک نسخه خاص کم کربوهیدرات، شایسته ذکر است. رژیم های کتو، کربوهیدرات ها را برای ایجاد کتوز تغذیه ای محدود می کنند و معمولاً کربوهیدرات ها را به 20 تا 50 گرم در روز محدود می کنند. محدود کردن کربوهیدرات ها به کمتر از 50 گرم باعث کاهش گلیکوژن و تولید کتون از بسیج چربی ذخیره شده در بافت چربی می شود. کتوز تغذیه ای اجسام کتونی (استواستات، استون و بتا هیدروکسی بوتیرات) تولید می کند و به عنوان کتون های سرم یا ادرار قابل اندازه گیری است. کتوز تغذیه ای به طور کلی کتون های سرم را از 1 میلی مول در لیتر به 7 میلی مول در لیتر افزایش می دهد اما اسیدوز متابولیک ایجاد نمی کند. طبق تعریف، کتواسیدوز دیابتی شامل اسیدوز متابولیک، هیپرگلیسمی و کتون های سرم (به طور کلی بیش از 20 میلی مول در لیتر) می شود.

نت کرب یا کربوهیدرات خالص

اصطلاح کربوهیدرات خالص به مقدار کل کربوهیدرات های کاملاً قابل هضم موجود در یک وعده غذایی اشاره دارد. می توان کربوهیدرات ها را با کم کردن کل فیبر و نصف مقدار الکل های قند از مقدار کل کربوهیدرات محاسبه کرد. تنها تاثیر تغذیه ای استفاده از کربوهیدرات خالص این است که ممکن است به بیمار کمک کند تا غذاهایی را انتخاب کند که فیبر بیشتری دارند.

همچنین بخوانید: بررسی ادعاهای مطرح شده در مورد Net Carb (کربوهیدرات خالص)

کاهش وزن

اکثر تحقیقات در مورد رویکردهای کم کربوهیدرات نشان داده اند که رژیم کم کربوهیدرات، به ویژه رویکردهای کتوژنیک، باعث کاهش سریع وزن می شود. کاهش وزن اولیه تا حدی به دلیل از دست دادن آب است، اما کاهش چربی با رعایت رویکرد کم کربوهیدرات اتفاق می افتد.

رویکردهای کم کربوهیدرات عمدتاً از این فرضیه سرچشمه می‌گیرند که کاهش انسولین، هورمونی حیاتی که حالت آنابولیک و ذخیره‌سازی چربی تولید می‌کند، عملکرد متابولیک را بهبود می‌بخشد و باعث کاهش وزن می‌شود. این رویکرد اخیراً مدل کربوهیدرات-انسولین نامیده شده است. مطالعات نشان داده‌اند که روش‌های کم کربوهیدرات نسبت به سایر روش‌های رژیم غذایی در کاهش وزن سریع برای 6 تا 12 ماه اول برتری دارند. در حالی که رژیم‌های کاهش وزن باعث کمبود کالری می‌شوند، مکانیسم رژیم‌های کم کربوهیدرات همچنان مورد بحث است. هنگام کاهش کربوهیدرات ها از رژیم غذایی، مصرف درشت مغذی های چربی و پروتئین به طور کلی افزایش می یابد تا کاهش کربوهیدرات ها را جبران کند.

مکانیسم کاهش وزن سریع در رژیم های کم کربوهیدرات

یک فرضیه در مورد اینکه چرا رویکردهای کم کربوهیدرات باعث کاهش وزن سریع در مقایسه با سایر رژیم‌ها می‌شود، این است که چربی‌ها و پروتئین باعث افزایش سیری و کاهش هیپوگلیسمی همزمان می‌شوند. این افزایش در سیری و احتمال هیپوگلیسمی کمتر، گرسنگی و مصرف کلی غذا را کاهش می دهد و کمبود کالری ایجاد می کند. فرضیه دیگری ادعا می کند که رژیم های کم کربوهیدرات می توانند سوخت و ساز بیشتری نسبت به رژیم های پر کربوهیدرات ایجاد کنند. در مطالعات اخیر، به نظر می رسد که یک مزیت متابولیک تقریباً 200 تا 300 کالری بیشتر سوزانده شده در مقایسه با یک رژیم غذایی پر کربوهیدرات همکالری(کالری یکسان)وجود دارد.

پروفایل چربی

ترکیب بیشتر چربی و پروتئین در پاسخ به کاهش کربوهیدرات‌های رژیم غذایی، منجر به نگرانی‌هایی در مورد تأثیر رژیم کم کربوهیدرات بر چربی‌ها، به‌ویژه کلسترول LDL شده است. بررسی‌های سیستماتیک اخیر رژیم‌های کم کربوهیدرات روی لیپیدها نشان می‌دهد که یک افزایش خنثی تا اندک در LDL اما کاهش مطلوب تری گلیسیرید و افزایش کلسترول HDL، به ویژه آنهایی که به مداخله با کربوهیدرات بسیار کم اختصاص داده شده‌اند، وجود دارد.

تحقیقات اخیراً نشان داده است که زیرمجموعه‌ای از افراد لاغر ممکن است با رژیم‌های غذایی کتوژنیک واکنش بیش از حد LDL داشته باشند،این یافته نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به چاقی و بیماری‌های مرتبط، که ممکن است یک رژیم غذایی محدود از کربوهیدرات برای آنها امید بخش باشد، ممکن است در معرض خطر کم افزایش بالینی کلسترول LDL با این مداخله غذایی باشند. در مقابل، افراد لاغر و فعال بدنی ممکن است حساسیت منحصر به فردی به افزایش کلسترول LDL در یک رژیم غذایی با کربوهیدرات محدود داشته باشند. بنابراین با توجه به پاسخ‌های متنوع و فردی، توصیه‌ می شود تا آزمایش‌های دوره‌ای صورت پذیرد.

مطالعه رژیم های کم کربوهیدرات بر کاهش وزن در افراد چاق و دارای اضافه وزن و بیماران مبتلا به بیماری های متابولیک مانند دیابت نوع 2 و بیماری کبد چرب غیر الکلی متمرکز شده است. رژیم‌های کتوژنیک برای اختلالات تشنج نیز مورد استفاده قرار گرفته‌اند و اخیراً در جمعیت ورزشکار به‌عنوان سوخت جایگزین برای عملکرد و سلامتی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

دیابت نوع 2

قبل از داروها، کنترل کربوهیدرات سنگ بنای کنترل قند خون در دیابت نوع 1 و 2 بوده است. کربوهیدرات های غذایی نیاز به انسولین را افزایش می دهند و کاهش دریافت کربوهیدرات می تواند کنترل قند خون را بهبود بخشد. یک مطالعه اخیر کاهش قابل توجهی در انسولین و داروهای خوراکی و کاهش هموگلوبین A1c با رویکردهای کتوژنیک نشان داد و پایبندی بالایی به مداخله در 12 ماه نشان داد. همچنین، نشانگرهای عوامل خطر متابولیک بهبود یافتند. یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز شواهدی یافت که رویکردهای کم کربوهیدرات بهبودی دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهند و به طور کلی بی‌خطر هستند.

رویکردهای سبک زندگی تغذیه‌ای و رویکردهای دیابت (تغذیه درمانی پزشکی) رژیم های کم کربوهیدرات را به عنوان یک گزینه در دستورالعمل‌های اخیر گنجانده است.

عوامل خطر قلبی عروقی

همانطور که در بالا ذکر شد، تاثیر رژیم های غذایی کم کربوهیدرات بر عوامل خطر قلبی عروقی همچنان بحث برانگیز است. در حالی که چند مطالعه افزایش کلسترول LDL را با رژیم‌های کم کربوهیدرات نشان داده‌اند، برخی دیگر تغییرات ناچیزی را نشان دادند. با این حال، سایر نشانگرهای متابولیک، مانند کاهش تری گلیسیرید، و افزایش HDL، با رژیم های کم کربوهیدرات نشان داده شده است.

سایر مسائل

رژیم های غذایی کتوژنیک از سال 1920، قبل از وجود داروهایی برای صرع، با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعات اخیر نشان داده اند که آکنه، سرطان، بیماری کبد چرب غیر الکلی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و بیماری آلزایمر ممکن است با رژیم های کتوژنیک بهبود یابد.اخیراً استفاده از رژیم‌های کتو برای تأمین سوخت پایدار و ثابت برای ورزش‌های استقامتی در افراد ورزشکار و بهینه‌سازی ترکیب بدن در تمرینات با شدت بالا نیز تحت آزمایش قرار گرفته است.

شروع یک سبک زندگی کم کربوهیدرات

پس از یک فرآیند تصمیم‌گیری مشترک با بیمار، راه‌های متعددی برای شروع یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات برای بیمار وجود دارد. رژیم های کم کربوهیدرات ممکن است برای بسیاری از افراد بویژه کسانی که خواهان عملکرد و تغذیه سالم ، کاهش وزن، بهبود کنترل قند خون برای دیابت نوع 1 یا 2 ، کبد چرب و اختلال تشنج و صرع هستند، توصیه شود. اما به یاد داشته باشید همواره برای داشتن یک رژیم غذایی اصولی و اطمینان از دریافت کافی و مناسب درشت مغذی ها و ریزمغذی ها( ویتامین ها و املاح) بر اساس شرایط خودتان، لازم است با متخصصین تغذیه مشورت کنید.