عفونت ویروس هپاتیت C و مقاومت به انسولین
روز جهانی هپاتیت
روز جهانی هپاتیت، 28 ژوئیه، فرصتی برای افزایش تلاشهای ملی و بینالمللی در مورد هپاتیت، تشویق اقدامات و مشارکت مردم و تأکید بر نیاز به واکنش جهانی بیشتر در مورد هپاتیت است
تاریخ 28 ژوئیه به این دلیل انتخاب شد که روز تولد دانشمند برنده جایزه نوبل دکتر باروخ بلومبرگ است که ویروس هپاتیت B (HBV) را کشف کرد و یک آزمایش تشخیصی و واکسن برای این ویروس ساخت.[۱]
انواع مختلف هپاتیت در سراسر جهان چیست؟
پنج ویروس هپاتیت - هپاتیت A، هپاتیت B، هپاتیت C، هپاتیت D و هپاتیت E - متمایز هستند و می توانند به روش های مختلف پخش شوند، جمعیت های مختلف را تحت تاثیر قرار دهند و منجر به پیامدهای سلامتی متفاوتی شوند[۲] .
هپاتیت A
هپاتیت A یک عفونت کبدی قابل پیشگیری با واکسن است که توسط ویروس هپاتیت A (HAV) ایجاد می شود. HAV در مدفوع و خون افراد آلوده یافت می شود. هپاتیت A بسیار مسری است. این بیماری زمانی پخش میشود که فردی ناخودآگاه ویروس را بخورد - حتی در مقادیر میکروسکوپی - از طریق تماس شخصی نزدیک با یک فرد آلوده یا از طریق خوردن غذا یا نوشیدنی آلوده. علائم هپاتیت A می تواند تا 2 ماه ادامه داشته باشد و شامل خستگی، حالت تهوع، درد معده و یرقان است. اکثر افراد مبتلا به هپاتیت A بیماری طولانی مدت ندارند. بهترین راه برای پیشگیری از هپاتیت A واکسیناسیون است.
هپاتیت B
هپاتیت B یک عفونت کبدی قابل پیشگیری با واکسن است که توسط ویروس هپاتیت B (HBV) ایجاد می شود. هپاتیت B زمانی پخش می شود که خون، مایع منی یا سایر مایعات بدن فرد آلوده به ویروس وارد بدن فردی غیر آلوده شود. این می تواند از طریق تماس جنسی اتفاق بیفتد. استفاده مشترک از سوزن ها، سرنگ ها یا سایر تجهیزات تزریق دارو؛ یا از مادر به نوزاد در بدو تولد. همه افراد تازه آلوده به HBV علائمی ندارند، اما برای افرادی که این بیماری را دارند، علائم می تواند شامل خستگی، کم اشتهایی، درد معده، حالت تهوع و یرقان باشد. برای بسیاری از افراد، هپاتیت B یک بیماری کوتاه مدت است. برای برخی دیگر، می تواند به یک عفونت مزمن طولانی مدت تبدیل شود که می تواند منجر به مشکلات جدی و حتی تهدید کننده سلامتی مانند سیروز یا سرطان کبد شود. خطر ابتلا به عفونت مزمن به سن عفونت مربوط می شود: حدود 90٪ از نوزادان مبتلا به هپاتیت B به عفونت مزمن مبتلا می شوند، در حالی که تنها 2٪ تا 6٪ از افرادی که در بزرگسالی به هپاتیت B مبتلا می شوند به طور مزمن مبتلا می شوند. بهترین راه برای پیشگیری از هپاتیت B تزریق واکسن است.
هپاتیت C
هپاتیت C یک عفونت کبدی است که توسط ویروس هپاتیت C (HCV) ایجاد می شود. هپاتیت C از طریق تماس با خون فرد آلوده منتقل می شود. امروزه بیشتر افراد با استفاده از سوزن های مشترک یا سایر وسایل مورد استفاده برای تهیه و تزریق مواد مخدر به ویروس هپاتیت C مبتلا می شوند. برای برخی افراد، هپاتیت C یک بیماری کوتاه مدت است، اما برای بیش از نیمی از افرادی که به ویروس هپاتیت C مبتلا می شوند، به یک عفونت طولانی مدت و مزمن تبدیل می شود. هپاتیت C مزمن می تواند منجر به مشکلات جدی و حتی تهدید کننده سلامتی مانند سیروز و سرطان کبد شود. افراد مبتلا به هپاتیت C مزمن اغلب علائمی ندارند و احساس بیماری نمی کنند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، اغلب نشانه ای از بیماری پیشرفته کبدی هستند. هیچ واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد. بهترین راه برای پیشگیری از هپاتیت C پرهیز از رفتارهایی است که می تواند باعث گسترش بیماری شود، به ویژه تزریق مواد مخدر. انجام آزمایش برای هپاتیت C مهم است، زیرا درمان ها می توانند اکثر افراد مبتلا به هپاتیت C را در 8 تا 12 هفته درمان کنند.
هپاتیت D
هپاتیت D، همچنین به عنوان "هپاتیت دلتا" شناخته می شود، یک عفونت کبدی است که توسط ویروس هپاتیت D (HDV) ایجاد می شود. هپاتیت D فقط در افرادی رخ می دهد که به ویروس هپاتیت B نیز مبتلا هستند. هپاتیت D زمانی پخش می شود که خون یا سایر مایعات بدن فرد آلوده به ویروس وارد بدن فردی غیر آلوده شود. هپاتیت D می تواند یک عفونت حاد و کوتاه مدت باشد یا به یک عفونت مزمن طولانی مدت تبدیل شود. هپاتیت D می تواند علائم شدید و بیماری جدی ایجاد کند که می تواند منجر به آسیب مادام العمر کبد و حتی مرگ شود. افراد می توانند همزمان با هر دو ویروس هپاتیت B و هپاتیت D (معروف به "عفونت همزمان") یا پس از اولین آلوده شدن به ویروس هپاتیت B (معروف به "سوپر عفونت") به هپاتیت D مبتلا شوند. هیچ واکسنی برای پیشگیری از هپاتیت D وجود ندارد. با این حال، پیشگیری از هپاتیت B با واکسن هپاتیت B نیز از عفونت هپاتیت D محافظت می کند.
هپاتیت E
هپاتیت E یک عفونت کبدی است که توسط ویروس هپاتیت E (HEV) ایجاد می شود. HEV در مدفوع یک فرد آلوده یافت می شود. زمانی پخش می شود که فردی ناخودآگاه ویروس را بخورد - حتی در مقادیر میکروسکوپی. در کشورهای در حال توسعه، مردم اغلب از طریق نوشیدن آب آلوده به مدفوع افرادی که به این ویروس آلوده هستند، به هپاتیت E مبتلا می شوند. در ایالات متحده و سایر کشورهای توسعه یافته که هپاتیت E رایج نیست، مردم پس از خوردن گوشت خوک خام یا نیم پز، گوشت گوزن، گوشت گراز وحشی یا صدف به هپاتیت E مبتلا شده اند. در گذشته، بیشتر موارد در کشورهای توسعه یافته مربوط به افرادی بود که اخیراً به کشورهایی که هپاتیت E در آنها شایع است، سفر کرده اند. علائم هپاتیت E می تواند شامل خستگی، کم اشتهایی، درد معده، حالت تهوع و یرقان باشد. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت E، به ویژه کودکان خردسال، هیچ علامتی ندارند. به جز بروز نادر هپاتیت E مزمن در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، اکثر افراد به طور کامل بدون هیچ عارضه ای از بیماری بهبود می یابند. در حال حاضر هیچ واکسنی برای هپاتیت E موجود نیست.
مقاومت به انسولین در هپاتیت C مزمن
تقریباً 170 میلیون نفر در سراسر جهان به طور مزمن به ویروس هپاتیت C (HCV) مبتلا هستند. عفونت مزمن HCV علت اصلی ایجاد فیبروز کبدی، سیروز، کارسینوم سلولی کبدی (HCC) و علت اصلی پیوند کبد در جهان غرب است. مقاومت به انسولین یکی از ویژگی های پاتولوژیک در بیماران مبتلا به عفونت HCV است و اغلب منجر به ایجاد دیابت نوع دو می شود. مقاومت به انسولین نقش مهمی در ایجاد عوارض مختلف مرتبط با عفونت HCV ایفا می کند. شواهد اخیر نشان می دهد که مقاومت به انسولین مرتبط با HCV ممکن است منجر به فیبروز کبدی، استئاتوز، HCC و مقاومت به درمان ضد ویروسی شود. بنابراین، مقاومت به انسولین مرتبط با HCV یک هدف درمانی در هر مرحله از عفونت HCV است.[۳]
ایجاد دیابت نوع 2 بستگی به عوامل محیطی، ژنتیکی و مرتبط با رژیم غذایی دارد. دیابت نوع 2 در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن کبدی بیشتر از جمعیت عمومی دیده می شود. در هپاتیت C مزمن، اضافه وزن و چاقی توزیع مشابهی با افراد سالم نشان داد. اگرچه مشخص شده است که مقاومت به انسولین به شدت با شاخص توده بدنی مرتبط است، اما در برخی شرایط به ویروس C بستگی دارد. دو نوع مقاومت به انسولین را می توان در بیماران مبتلا به هپاتیت C مزمن تعریف کرد: مقاومت به انسولین متابولیک و مقاومت به انسولین ویروسی .
مکانیسم هایی که هپاتیت C باعث افزایش مقاومت به انسولین و خطر ابتلا به دیابت می شود
مکانیسم هایی که هپاتیت C باعث افزایش مقاومت به انسولین و خطر ابتلا به دیابت می شود به طور کامل شناخته نشده است. پیشرفت فیبروز کبدی برای مدت طولانی مسئول ظهور مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن کبدی در نظر گرفته شده است. در یک متاآنالیز اخیر که دادههای موجود در مورد شیوع دیابت در بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن کبدی را جمعآوری کرد، شیوع دیابت مزمن در هپاتیت C بیشتر از هپاتیت B مزمن بود. میزان شیوع دیابت نوع دو در هپاتیت مزمن C غیرسیروتیک، 17.5 درصد، در هپاتیت B مزمن غیرسیروتیک 8.7٪ بود در حالی که در هپاتیت مزمن C سیروز شیوع 27.3٪ در مقابل 15.2٪ در افراد یا هپاتیت B مزمن سیروز بود.[۴]
در یک بررسی محققان دریافتند که افراد مبتلا به ویروس هپاتیت C (HCV) که بالای 40 سال سن داشتند در مقایسه با افراد بدون عفونت HCV، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 بیش از 3 برابر افزایش یافت.[۵]
مداخلات سبک زندگی
مداخلات سبک زندگی از جمله تغذیه سالم، ورزش و کاهش وزن کنترل شده نشان داده شده است که آسیب کبدی مرتبط با هپاتیت را بهبود می بخشد. بنابرین تغییرات سبک زندگی باید کمکی مهم برای درمان های پزشکی برای بیماران مبتلا به عفونت HCV، وضعیت پیوند کبد و همچنین سایر بیماری های مزمن کبدی باشد[۶].
همچنین مطابق مطالعات یک برنامه اصلاح سبک زندگی 24 هفته ای باعث کاهش شاخص توده بدنی(BMI) و معکوس سازی مقاومت به انسولین در بخش قابل توجهی از بیماران می شود.[۷] بیماران دارای اضافه وزن یا چاق مبتلا به هپاتیت C مزمن که تحت مداخله سبک زندگی (مداخله غذایی خاص و فعالیت بدنی) به مدت 1 سال قرار گرفتند، بهبود قابل توجهی در وزن بدن، چربی و پروفایل کبدی داشتند.[۸]
- ↑ 28 July is World Hepatitis Day
- ↑ World Hepatitis Day — July 28th
- ↑ Hepatitis C virus infection and insulin resistance
- ↑ Insulin resistance and hepatitis C
- ↑ Prevalence of type 2 diabetes mellitus among persons with hepatitis C virus infection in the United States
- ↑ The role of lifestyle changes in the management of chronic liver disease
- ↑ A 24-week dietary and physical activity lifestyle intervention reduces hepatic insulin resistance in the obese with chronic hepatitis C
- ↑ Effects of lifestyle changes including specific dietary intervention and physical activity in the management of patients with chronic hepatitis C - a randomized trial